| Dlaczego nie zaskakuje wypadek na ul. Królowej Jadwigi |
| Włodzimierz Nowak |
| niedziela, 27 stycznia 2013 |
|
W ostatnich dniach kolejny wypadek na skrzyżowaniu ul. Królowej Jadwigi z Półwiejską i Górną Wildą zbulwersował mieszkańców miasta. Znowu kierowca potraktował jak autostradę ulicę przebiegającą pod domami, w których mieszkają ludzie, przy jednym z najbardziej obleganych węzłów pasażerskich. Niby wypadki się zdarzają... Ale w tym przypadku i miejscu kontekst, niestety, jest bardzo wymierny i przejrzysty. Polityka transportowa – ochrona centrum W Poznaniu mamy od lat do czynienia z dysfunkcją systemu drogowego. Z jednej strony istnieje naturalna przewaga zapotrzebowania na przemieszczanie się w kierunku do centrum nad możliwościami w tym zakresie. Z drugiej – równie naturalne są decyzje kierowców jadących z dzielnicy do dzielnicy miasta albo części aglomeracji, wybierających najkrótszą trasę – także przez centrum. Im bardziej miasto się rozciąga (suburbanizacja), tym dłuższe są podróże i zwiększa się natężenie ruchu na tych najkrótszych dla większości trasach w samym centrum. Tym bardziej cierpi na tym najsilniej obciążony ruchem samochodowym obszar centralny miasta. Żeby zapobiegać destrukcyjnemu oddziaływaniu ruchu samochodowego w obszarach najbardziej nim obciążonych, miasta europejskie prowadzą politykę transportową mającą za zadanie chronić te obszary. Przede wszystkim skłaniającą mieszkańców do przesiadki do transportu publicznego, przynajmniej w tych najbardziej obciążonych kierunkach, a ulice główne przebiegające w obszarach gęsto zamieszkałych przekształcane są w sposób wymuszający wolniejszą, przepisową jazdę. Polega to na zwężaniu pasów, zmianie geometria jezdni, poszerzane są przestrzenie dla pieszych, tworzone azyle umożliwiające bezpieczne zatrzymanie się, a wymuszające na kierowcy uważniejszą jazdę tworząc psychologiczne bariery. Poznań także prowadzi taką politykę, formalnie. Dokumenty planistyczne z lat 1994, 1999 i 2008 bardzo zdecydowanie dzielą miasto na strefy, określając, że w strefie śródmiejskiej (w przybliżeniu ograniczonej tzw. II ramą komunikacyjną) ruch samochodowy pełni funkcję jedynie UZUPEŁNIAJĄCĄ, a podstawową jest transport publiczny, głównie tramwajowy. Ruch międzydzielnicowy i dalszy powinien być kierowany na II ramę i otaczać obszar najściślej zabudowany miasta, z najcenniejszą jego tkanką miejską. Natomiast I rama komunikacyjna ma spełniać rolę kordonu ochronnego wokół centrum i służyć rozprowadzeniu ruchu samochodowego kierującego się do i z centrum. Polityka transportowa w realu Niestety, rzeczywista polityka władz w Poznaniu polega na forsowaniu zupełnie innych rozwiązań. Przebudowuje się drogi, zwiększając przepustowość ich dla ruchu samochodowego, zamiast ją zamrażać, ułatwiając poruszanie się ruchu niesamochodowego. Poszerza się pasy ruchu, rozbudowuje skrzyżowania, ukierunkowuje sygnalizację na przyspieszenie ruchu samochodów, wielkim kosztem poszerzono ul. Roosevelta do 3 pasów, zupełnie jakby istniała możliwość nieszkodliwego dla mieszkańców zwiększenia przepustowości samochodowej przez Teatralkę, ul. Dąbrowskiego, Bukowską, Królowej Jadwigi czy Głogowską. Nie trzeba daleko sięgać, by te działania zrozumieć. Takie działania oparte są na wizji sformułowanej niegdyś przez prof. Buszkiewicza, zakładającej przecięcie poznańskiego centrum od północy i południa dwoma trasami wschód – zachód o przyspieszonym ruchu samochodów. Było to w czasach, gdy ludzie nie wiedzieli jeszcze, że tworząc korytarze samochodowe w obszarach centralnych, tworzą miejsce niemożliwego do nasycenia zapotrzebowania na kolejne drogi dla samochodów. Działania te oznaczają sygnał władz dla mieszkańców Poznania: róbcie ten skrót przez centrum, zachęcamy Was do tego, tak jest przecież najkrócej. I tak co rano tysiące samochodów z Rataj przez centrum podążają do zachodniego i północnego Poznania oraz w przeciwną stronę, zupełnie ignorując zbudowaną do międzydzielnicowego tranzytu za setki milionów ul. Hlonda albo ul. Hetmańską. Dodatkowo ZDM zarządzający sterowaniem światłami także nie wierzy w celowość tej inwestycji, gdyż na rondach Śródka i Rataje ruch wschód – zachód ma wyraźnie lepsze uwarunkowania niż północ – południe, czyli w kierunku po II ramie. Co zrobić? Logika władz – piesi pod ziemię I w kontekście tego dualizmu decyzyjnego, gdy ogłasza się w dokumentach jedno, a w praktyce realizuje coś wprost przeciwnego, wkraczamy w dyskusję o tym, w jaki sposób unikać takich dramatycznych sytuacji, jak nieodpowiedzialny kierowca na ul. Królowej Jadwigi i zagrożenie stwarzane przez jego postępowanie, oraz innych, podobnych. Zarząd Dróg Miejskich i zastępca prezydenta miasta Mirosław Kruszyński otwarcie mówią, że oni rozwiązanie mają. Ogromnym kosztem (ok. 70 mln PLN) chcą wybudować kolejne przejście podziemne dla pieszych na ul. Królowej Jadwigi, na skrzyżowaniu z Półwiejską, Górną (i Dolną) Wildą. Zaiste kuszące rozwiązanie... Co jest przyczyną wypadków prócz tej oczywistej, jak prędkość? Karkołomne lewoskręty samochodów z Królowej Jadwigi, wyjazdy i wjazdy w Półwiejską oraz ogromny i bardzo wszystkich radujący handlowy ruch pieszych w tej części centrum Poznania, która jeszcze handlowo nie zamarła. I za 70 mln zł chcemy ściągnąć tych pieszych pod ziemię, czego – zgodnie z badaniami urbanistów prowadzonymi od 50 lat – piesi nie cierpią. A tymczasem wystarczyłoby proste rozwiązanie pogarszające przepustowość tego skrzyżowania i redukujące prędkość oraz zwiększenie częstotliwości zapalania się zielonego dla pieszych (np. do cywilizowanego 30 s oczekiwania na zielone, jak to ma miejsce w takich przestrzeniach Berlina czy Monachium). Propozycje wg logiki transportu zrównoważonego ● Bardziej radykalne: – Zwężenie lewego pasa do dopuszczalnego minimum, czyli szerokość 3,00 m przy uspokajaniu ruchu pozwoli na poszerzenie wysepki dla pieszych. Likwidacja miejsc parkingowych wzdłuż przystanku dodatkowo zwiększy ilość miejsca dla podniesienia komfortu i bezpieczeństwa pieszych, a jednocześnie powstaje miejsce na jednokierunkowy pas rowerowy. – Do obsługi ruchu do centrum wystarczy jeden pas, więc w tym miejscu można przeznaczyć do lewoskrętu lewy pas ul. Królowej Jadwigi i sygnalizacją przyblokować ewentualną kolizję z tramwajami, które winny otrzymać pełen priorytet, czyli ich pojawienie się wykrywane z odpowiednim wyprzedzeniem winno przerywać program sterowania światłami i włączać dla nich pionową kreskę. – Jednocześnie dla zmniejszenia kolizji i zwiększenia płynności ruchu wystarczy zakazać ruchu przez to skrzyżowania na wprost i w lewo z ul. Półwiejskiej i Wildy. Wówczas ruch na skrzyżowaniu ograniczony zostanie do czterech cykli: relacji wzdłuż Królowej Jadwigi; lewoskrętów z Królowej Jadwigi współgrających z prawoskrętami w Królowej Jadwigi; czterokierunkowego ruchu pieszego przerywanego skrętem tramwaju w relacji Królowej Jadwigi – Górna Wilda. – Dzisiaj na krótkim odcinku ul. Półwiejskiej od Królowej Jadwigi do Krakowskiej mamy aż 4 pasy dla samochodów w jezdni, a tuż obok tłoczące się setki pieszych na głównym trakcie pieszym miasta. Zamknięcie możliwości przejazdu na wprost i w lewo pozwoliłoby natychmiast zamknąć 2 z tych 4 pasów i przeznaczyć je dla ruchu pieszego i na przestrzeń przyjazną dla spacerujących. ● Kompromisowe: – Zwężenie lewego pasa do dopuszczalnego minimum (uspokajanie ruchu), czyli 3,00 m pozwala na poszerzenie wysepki dla pieszych. Likwidacja miejsc postojowych na wysokości przystanku na Królowej Jadwigi przy Półwiejskiej stwarza pole do dalszego poszerzenia przestrzeni dla pieszych bardzo niedużym kosztem plus wygospodarowanie jednokierunkowego pasa rowerowego. – Jednoczesna likwidacja wszystkich relacji skrętnych poza tramwajową, umożliwiłaby zredukowanie 4 pasów dla samochodów, obecnie istniejących na krótkim odcinku Półwiejskiej, do 2 pasów i znaczne poszerzenie chodnika między Królowej Jadwigi a Krakowską. Niezależnie od tych wariantów samo przejście przez skrzyżowanie Półwiejskiej i Krakowskiej aż się prosi o zaaranżowanie w sposób diagonalny, totalny, czyli nieco na kształt londyńskiego Oxford Circus – ilustracja na filmie Włodzimierz Nowak
Dodaj do...
Poleć znajomemu
Komentarze (1)Zapisz się do kanału RRS tego komentarzaPokaż/Ukryj Komentarze Napisz komentarz |
| Poprawiony: środa, 30 stycznia 2013 08:41 |
